مطالعه ی زیست شناسی تولیدمثل در یک گونه ازکپورماهیان ساکن رودخانه سزار

هدف از این مطالعه بررسی زیست شناسی تولیدمثل و بافت شناسی غددجنسی سیاه ماهی داماسینا از خانواده ی کپورماهیان است که از رودخانه ی سزار سپیددشت و از آبان ماه 1391 تا تیرماه 1392 تحت نمونه برداری ماهیانه به دست آمد. نمونه ها پس از صید مورد زیست سنجی قرارگرفته و پس از کالبد شکافی غدد جنسی از حفره ی شکمی خارج و با فرمالین 10% تثبیت شد و در آزمایشگاه مورد ارزیابی قرار گرفتند. اطللاعات به دست آمده در نرم افزارهای اکسل و16 spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. غدد جنسی نیز مطابق روش استاندارد بافت شناسی،آبگیری، شفاف سازی و پارافینه شده و سپس مقاطع پنج میکرونی از آن ها تهیه و با استفاده از میکروسکوپ نوری مجهز به مانیتور و دوربین عکس برداری، مورد مطالعه قرار گرفتند. بر اساس اطلاعات رابطه ی طول با وزن برای این گونه معادل56/2l 47147 w= به دست آمد که با توجه به اینکه مقدار56/2 =b با عدد سه اختلاف معنی داری دارد نشان می دهد که رشد از نوع آلومتریک (غیریکنواخت) است. نسبت جنسی برای تمام نمونه ها 17/1:1و با فراوانی معادل 46% برای ماده و معادل 54% برای نرها با نسبت 1:1 اختلاف معنی داری ندارد (> 0.05 p). میانگین ضریب چاقی برای ماهیان داماسینای نر 13/1و برای ماهیان ماده 14/1 به دست آمد . میانگین شاخص رسیدگی جنسی نیز برای ماهیان داماسینای نر 8/0و برای ماده 9/1به دست آمد که با توجه به این بررسی زمان تخم ریزی ماهی در اردیبهشت و نوع تخم ریزی به صورت یک مرحله ای وهماهنگ است. در نهایت بر اساس مطالعات بافت شناسی شش مرحله اووژنز برای گونه ی مذکور در نظر گرفته شد: در مرحله ی اول اووگونی-های کوچک دیده شد، در مرحله ی دوم رشد محسوسی در اووسیت مشاهده شد ، در مرحله ی سوم به علت زرده سازی رشد بیشتری در اووسیت دیده می شود و لایه ی شفاف تشکیل شد، در مرحله ی چهارم مهاجرت هسته مشاهده و تخمک ها شروع به آبگیری کرده و قطر آنها افزایش یافت، در مرحله ی پنجم تخمک از تخمدان خارج می شود و در پایان در مرحله ی ششم تخمدان دارای تخمک های نابالغ، تخمک آتروفی و فولیکول های خالی بود. همچنین بر اساس نتایج بافت شناسی و میکروسکوپی پنج مرحله در تکامل بیضه مشاهده گردید. که عبارت اند از: مرحله ی نابالغ که بیضه بسیار کوچک و دارای اسپرماتوگونی بود، در مرحله ی دوم از تعداد اسپرماتوگونی کاسته و بر تعداد اسپرماتوسیت اولیه و ثانویه افزوده شد، در مرحله سوم اسپرماتوژنز شدیداً اتفاق افتاد و بیشتر لبول ها دارای اسپرماتوسیت ثانویه و اسپرماتید بود، در مرحله ی چهارم لبول ها پر از اسپرم و نهایتاً در مرحله ی پنج لبول ها خالی ولی باقی مانده اسپرماتوزوآ و اسپرماتوگونی در بیضه دیده شد.